Η εργασία που ακολουθεί γίνεται για πρώτη φορά, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Ο σκοπός της είναι να αναδείξει τις γνωστικές καταβολές του κομμουνιστικού μανιφέστους που γράφτηκε από τους Κ. Μαρξ και Φ.Ενγκελς.
Γράφει ο Ιωάννης Αυξεντίου
|
το εξώφυλλο της πρώτης έκδοσης |
Πριν αρχίσουμε αυτή την ανάλυση θέλουμε να επιστήσουμε την
προσοχή του αναγνώστη σε τρία βασικά σημεία :
Α. Τα κύρια χαρακτηριστικά της γνωστικής
άποψης για την δομή των κοινωνιών ήταν τα ακόλουθα: Η απέχθεια των ιεραρχικών σχέσεων,
δηλαδή η απόλυτη ισότητα μεταξύ των ανθρώπων, η κοινοκτημοσύνη(άρνηση της ιδιοκτησίας),
το μίσος κατά της εκκλησίας, η κοινοκτημοσύνη των γυναικών(για παράδειγμα στα γραπτά
του γνωστικού Επιφάνη), η αποστροφή για την οικογένεια και την τεκνοποιία.
Β.Το κομμουνιστικό μανιφέστο γράφτηκε
το 1848, δηλαδή την περίοδο που το ρεύμα της εναντίωσης στην παράδοση ακολουθούσε
το μοντέλο του διαφωτισμού και του επιστημονισμού, άρα δεν ήταν δυνατόν η αντιπρόταση
στην παράδοση να ήταν ο αρχαίος γνωστικισμός στην θρησκευτική του μορφή. Έπρεπε να
διαμορφωθεί ένας υλιστικός-επιστημονικός γνωστικισμός, και αυτή ήταν η αποστολή
των Μαρξ και Ένγκελς.
Γ. Η κύρια στρατηγική ή τέχνασμα των
γνωστικών, ήταν να επικεντρώνονται στις αδυναμίες ενός κοινωνικού θεσμού, πχ
της εκκλησίας ή του γάμου, και πατώντας πάνω
σε αυτές, να επιδιώκουν όχι την καλυτέρευση του συγκεκριμένου κοινωνικού θεσμού,
αλλά την κατάργηση του. Δηλαδή, εάν η δομή
ενός σπιτιού έχει ατέλειες, δεν προσπαθούμε να τις βελτιώσουμε, αλλά καταστρέφουμε
όλο το σπίτι. Αυτή είναι και η στρατηγική που ακολουθείται στο κομμουνιστικό μανιφέστο.
Δ. Η ανάλυση μας δεν θα γίνει γράφοντας
εναντίον του κομμουνισμού, αλλά αντίθετα, θα εξηγήσουμε πως θα έπρεπε να ήταν γραμμένο ένα κομμουνιστικό
μανιφέστο, που δεν θα είχε γνωστικές καταβολές.