Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ

γράφει ο Alex Synodinos

Ζούμε σε μια εποχή που, λόγω της παγκοσμιοποίησης, το τι συμβαίνει σε μια χώρα έχει έμμεση ή και άμεση επιρροή σε όλες τις άλλες. Τώρα λογικά θα με ρωτήσετε: πως είναι δυνατόν μια σφαγή στο Νότιο Σουδάν, για παράδειγμα, να επηρεάζει την ελληνική πραγματικότητα; Η απάντηση είναι πως την επηρεάζει, έμμεσα μεν αλλά την επηρεάζει. Πως; Θα σας εξηγήσω αμέσως: έχετε στην οθόνη σας εικόνες με πτώματα, παιδάκια που κλαίνε, καμένα σπίτια, κατεστραμμένα χωριά και η δημοσιογράφος στην τηλεόραση αρχίζει να περιγράφει το δράμα των κατατρεγμένων Αφρικανών (οι οποίοι βέβαια σφάζονται από άλλους Αφρικανούς, αλλά αυτό λίγη σημασία έχει). Είναι πρακτικά αδύνατο να μην συγκινηθείτε και αν το θέαμα αγγίζει εμάς τους "κακούς ρατσιστές", φανταστείτε τι συμβαίνει στο μυαλό και στην καρδιά του μέσου ατόμου και ειδικά ασφαλώς των γυναικών… Έχοντας βομβαρδιστεί με τις εικόνες αυτές είσαστε πλέον "ενήμεροι" για το δράμα της Αφρικής. Την επόμενη φορά λοιπόν που θα δείτε πλεούμενα με υπο-σαχάριους Αφρικανούς να καταφθάνουν σε ευρωπαϊκές και ειδικότερα ελληνικές ακτές, στη μνήμη σας θα ανακληθούν οι εικόνες των Σουδανών. Το πιθανότερο είναι πως στα πλεούμενα αυτά δεν θα υπάρχουν άτομα από το Νότιο Σουδάν και ούτε και άτομα που έχουν γλιτώσει από γενοκτονία. Ο εγκέφαλος σας όμως θα συνδυάσει τα γεγονότα στο άκουσμα της λέξης "Αφρική", "γενοκτονία", "κατατρεγμένοι πρόσφυγες" κι αν δεν το κάνει, οι δημοσιογράφοι θα φροντίσουν να σας κάνουν άμεσα αυτή τη σύνδεση ώστε να εκβιαστείτε ψυχικά και είτε να σιωπάτε στο θέμα της εισβολής αλλοφύλων στη χώρα είτε και να την υποστηρίζεται ως κάτι αναγκαίο και ηθικό. 

Στη θεωρία ασφαλώς η δουλεία του δημοσιογράφου είναι να καταγράφει την πραγματικότητα και να την παρουσιάζει στο κοινό προς ενημέρωση του τελευταίου, απροκατάληπτα και χωρίς πολιτικούς ή άλλους χρωματισμούς. Δεδομένου πως η πλειοψηφία των ανθρώπων δεν έχει το χρόνο, τη δυνατότητα ή και το ενδιαφέρον να ενημερωθεί για το τι γίνεται στον κόσμο από εναλλακτικές πηγές, οι δημοσιογράφοι γίνονται τα αυτιά και τα μάτια του μέσου ανθρώπου. Το δελτίο ειδήσεων ή η εφημερίδα ή η ειδησεογραφική ιστοσελίδα είναι το παράθυρο για τον έξω κόσμο όσον αφορά το μέσο άτομο. Το τι λαμβάνει χώρα στα άλλα κράτη, στην άλλη άκρη της πόλης μας ή ακόμα και στη διπλανή γειτονιά μας, περιγράφεται, ερμηνεύεται και "χρωματίζεται" από τους δημοσιογράφους για εμάς. 

Ας αναλογιστούμε τώρα τι γίνεται όταν η ροή της πληροφορίας προς εσάς περνά από συγκεκριμένα φίλτρα ιδεολογικού και πολιτικού χαρακτήρα. Και δεν νομίζω να χρειάζεται να σας πω που ανήκουν πολιτικά οι δημοσιογράφοι στην Ελλάδα. Μόνο τις ανακοινώσεις της ΕΣΗΕΑ να παρακολουθήσει κανείς κατανοεί εύκολα πως λίγο πολύ λειτουργούν ως ακροαριστερή οργάνωση. Στον υπόλοιπο δυτικό κόσμο η συντριπτική πλειοψηφία των δημοσιογράφων είναι Liberals, ο Jonathan Bowden είχε περιγράψει την ιδεολογία του Λιμπεραλισμού ως «Κομμουνισμός χωρίς μαζικές εκτελέσεις και γκούλαγκς». Δεν εννοούσε βέβαια τη γνωστή ανοησία των αριστερών περί "σοσιαλισμού με ανθρώπινο πρόσωπο", αλλά πως ο Λιμπεραλισμός μοιράζεται την ίδια ιδεολογία με τον Κομμουνισμό (εξίσωση των πάντων προς τα κάτω) με τη διαφορά πως σε καθεστώς λιμπεραλισμού όταν έχεις "αιρετικές" απόψεις αντί να σε εκτελούν, χάνεις τη δουλεία σου, τους φίλους κλπ κλπ. 

Η κάτω φωτογραφία είναι νεκρό παιδί από τη σφαγή στη
 Nίκαια της Γαλλίας...

Βέβαια ο δυτικός κόσμος έχει ακόμα μια διαφορά με την Ελλάδα στο θέμα αυτό. Στο δυτικό κόσμο και ειδικότερα στις ΗΠΑ, μπορεί κανείς να βρει και κανάλια και εφημερίδες (έντυπες και διαδικτυακές) που ρέπουν είτε προς τα δεξιά ή προς την κέντρο-δεξιά. Δεν μιλάω ασφαλώς για υπερασπιστές της μοναρχίας ή του κορπορατισμού ή της φυλετικής καθαρότητας όπως θα θέλαμε και ορίζουμε εμείς τη δεξία, αλλά απλά για κανάλια και δημοσιογράφους που εάν περιέγραφαν την Αθήνα το Δεκέμβριο του 2008 θα υποστήριζαν την τάξη και την ευνομία, σε αντίθεση με τους δικούς μας που εμμέσως πλην σαφώς δικαιολογούσαν την καταστροφή της Αθήνας επειδή ένας ψυχικά ασθενής αστυνομικός σκότωσε ένα προβληματικό 15χρονο.

Όταν λοιπόν η ροή της πληροφορίας που δέχεστε για τον έξω κόσμο φιλτράρετε από άτομα με συγκεκριμένη ιδεολογική και πολιτική ατζέντα, η αντίληψη του κόσμου που διαμορφώνετε είναι αντίστοιχη αυτής εκείνων που ελέγχουν τη ροή (και τον πολιτικό χρωματισμό) της πληροφορίας. Ας δούμε ένα παράδειγμα: ενώ οι σοβαρές μελέτες και έρευνες επί του θέματος δείχνουν πως δεν υπάρχει προκατάληψη κατά των μαύρων στις ΗΠΑ από την πλευρά της αστυνομίας και οι αμερικάνοι αστυνομικοί δεν ξυπνάνε το πρωί προσπαθώντας να ανακαλύψουν νέους τρόπους για να σκοτώσουν μαύρους, εσείς μαθαίνετε για την ρατσιστική τους συμπεριφορά κατά των μαύρων, επειδή αυτό θέλει να σας κάνει να πιστέψετε ο/η δημοσιογράφος.

Βέβαια ο πολιτικός χρωματισμός μιας είδησης σε κάποιες περιπτώσεις δεν είναι αρκετός. Διότι πως ακριβώς μπορείς να δικαιολογήσεις από "προοδευτικής" και αριστερής άποψης ότι την περίοδο του Ραμαζανίου "Γάλλοι"-μουσουλμάνοι επιτίθενται σε σερβιτόρες που σερβίρουν αλκοόλ σε τουριστικά θέρετρα ή άλλοτε μαχαιρώνουν παιδιά επειδή δεν είναι "ευπρεπώς" ντυμένα κλπ; Έτσι, η είδηση είτε αποκρύβεται τελείως από τα μεγάλα κανάλια ή η κάλυψη της περιορίζεται στο ελάχιστο και δεν είναι και σπάνιο το φαινόμενο να αλλοιώνονται ειδήσεις για να παρουσιαστούν ως "εγκλημάτα μίσους" με απώτερο σκοπό να "ισοφαριστεί" η εγκληματικότητα των μειονοτήτων με αυτής των γηγενών. Μια τυπική περίπτωση είναι η επίθεση με μολότωφ που έγινε λίγο μετά το δημοψήφισμα στη Βρετανία σε ένα ισλαμικό κρεοπωλείο. Η επίθεση παρουσιάστηκε αμέσως ως "ρατσιστική" για να δημιουργήσει την εντύπωση της αύξησης των "ρατσιστικών επιθέσεων" από τους οπαδούς του BREXIT. Ασφαλώς βέβαια αυτό ουδέποτε αποδείχθηκε και η επίθεση μάλλον έγινε από ανταγωνιστή ή από κάποιον που είχε προσωπικά θέματα με τον ιδιοκτήτη. Θα μου πειτε πως το γνωρίζω. Είναι εύκολο να το υποθέσει κανείς διότι μόλις άρχισαν οι αστυνομικές έρευνες το θέμα εξαφανίστηκε από τα βρετανικά ΜΜΕ...

Αλλά ας προχωρήσουμε, στα δεξιά της σελίδας μπορείτε να δείτε μια φωτογραφία από ένα ηλεκτρονικό μήνυμα που στάλθηκε στη δημοσιογραφική ομάδα κάποιου από τα ΜΜΕ της αγγλο-σφαίρας. Δεν θα σας κάνω μετάφραση, θεωρώ ότι αναγνώστες του Θεόδοτου έχουν τη δυνατότητα να το διαβάσουν. Συνοπτικά όμως είναι ένα είδος «οδηγιών προς ναυτιλλομένους» για το πώς θα πρέπει να παρουσιάζονται οι ειδήσεις ισλαμικής τρομοκρατίας. Όπως βλέπετε το ουσιώδες για τον αποστολέα είναι να μην ανέβουν σε ψήφους τα κόμματα της "κακής ακροδεξιάς".  

Το παρόν δεν είναι ούτε η εξαίρεση ούτε κάτι το καινούριο, τα μεγάλα ειδησεογραφικά δίκτυα έχουν τέτοιους κανόνες που δεν περιορίζονται μόνο στο πώς να αναμεταδίδονται οι ειδήσεις της ισλαμικής βαρβαρότητας, αλλά μέχρι και για το τι αναλογία λευκών και μειονοτήτων πρέπει να έχει το κοινό στα διάφορα τηλεοπτικά σώου (πχ στους 4 λευκούς γηγενείς πρέπει να υπάρχει ένας από μειονότητα, κατά προτίμηση γυναίκα).

Που μας οδηγούν όλα αυτά; Ή για να κάνουμε μια ακόμα πιο ενδιαφέρουσα ερώτηση, που μας οδηγεί η πλήρης κυριαρχία της αριστεράς στο χώρο της παιδείας (από δημοτικό έως πανεπιστήμιο) καθώς και της κυριαρχίας τους στα ΜΜΕ; Η απάντηση είναι μάλλον απλή, στο παράδοξο ένα τεράστιο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας να έχει στραφεί στην αριστερά και ένα άλλο εξίσου μεγάλο κομμάτι να αποδέχεται την αριστερή ερμηνεία των περισσότερων κοινωνικών και πολιτικών γεγονότων (πχ η αποικιοκρατία ήταν το υπέρτατο κακό, οι αφρο-αμερικάνοι καταπιέζονται από τους λευκούς και για αυτό εγκληματούν τόσο συχνά, το ΚΚΕ έκανε εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα στην κατοχή κλπ κλπ). Ας το επαναλάβουμε: τα ΜΜΕ καθώς και το σχολείο και το πανεπιστήμιο είναι εργαλεία που περιγράφουν και ερμηνεύουν τον κόσμο σε εμάς. Όταν αυτά βρίσκονται σε λάθος χέρια τα αποτέλεσματα είναι καταστροφικά.

Σημείωση: Πέρα από τα προαναφερθέντα είχα σκοπό σε αυτό το άρθρο να σας παρουσίαζα και μια μεγάλη δημοσιογραφική συνωμοσία στην αγγλο-σφαίρα που δεν στερείται τίποτα από σενάριο ταινίας πολιτικού θρίλερ. Δεδομένου πως το άρθρο αυτό όμως είναι ήδη μεγάλο, θα το αφήσουμε για την επόμενη φορά.