ΠΑΡΣΙΦΑΛ: ΕΙΣ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΣ, ΤΟΥ ΥΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΔΡΙΚΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ

Η ιστορία του Πάρσιφαλ είναι πολύπλοκη, και αντιστοιχεί τέλεια στην μοίρα του σύγχρονου ανθρώπου, γενιά χωρίς πατέρα. Ορφανός από έναν ιππότη που πέθανε με γενναιότητα στην ανατολή, αυτός ανατράφηκε από την μητέρα σε μια απομακρυσμένη φάρμα, αγνοώντας τον κόσμο, τον πολιτισμό και την ιπποτική ζωή. Όταν βρίσκει την ευκαιρία φεύγει από την μητέρα του και από τον σίγουρο μικρόκοσμο στον οποίο ήταν κλεισμένος, και μετά από αναρίθμητες δοκιμασίες στις  οποίες ζει μία βαθιά διαδικασία μύησης στην αρρενωπότητα, από τις πιο φυσικές και υλικές  όψεις  της  μέχρι εκείνες της υψηλής πνευματικότητας, γίνεται ένας τέλειος άνθρωπος και ιππότης, άξιος να  δεχθεί το Άγιο Δισκοπότηρο.

Άρθρο του Roberto Pecchioli  

Μετάφραση: Ιωάννης Αυξεντίου

Η νίκη της Μεγάλης Μητέρας

Η Aφροδίτη του Willendorf

Η ύστερη δυτική νεωτερικότητα αφόρισε τις ανδρικές αξίες και υποτίμησε την πατρότητα. Η κυριαρχία της αγοράς βασίζεται πάνω στο θηλυκό στοιχείο της άμεσης ικανοποίησης των αναγκών και ιδιαίτερα των επιθυμιών. Είναι γνωστός ο ορισμός του Gilles Deleuze για τον σύγχρονο άνθρωπο ως 'μηχανή που επιθυμεί'. Υλισμός, εξαναγκασμός στην επανάληψη, τα εξαρτημένα ανακλαστικά του Παυλώφ: ο καταναλωτής με το σάλιο στο στόμα μόνον με την ιδέα να πραγματοποιήσει την παρόρμηση της αγοράς.

Αντίθετα, το αρσενικό αρχέτυπο είναι εκείνο του μυητή, δημιουργού των μορφών, προαγωγού και παράγοντα αλλαγών. Η αναστολή του, μάλιστα, η ακριβής απαγόρευση στο όνομα του υπάρχοντος, του μοναδικού, της κοινωνικής οργάνωσης που δεν έχει εναλλακτικές καθώς θεωρείται το τελικό στάδιο της εξέλιξης μίας γραμμικής πορείας, επιταχυμένη κατά τη διάρκεια της νεωτερικότητας, είναι η προφανής μορφή του ευνουχισμού.

Να θυμηθούμε την  ανάλυση του Paul Virilio, όσον αφορά την 'δρομοκρατική' φύση της εποχής μας, την ταχύτητα ως παράδειγμα, ή τις ανακαλύψεις του Koselleck πάνω στην έννοια του 'παρελθόντος' μέλλοντος, αλλά ο πυρήνας της σύγχρονης εποχής είναι εκείνος της προσαρμογής, του εξαναγκασμού του καθενός εντός σχημάτων που οριοθετούν ή αποκλείουν το στοιχείο του νέου και του ανεξερεύνητου προς όφελος της καταναλωτικής διάστασης, συγκρατώντας την ώθηση προς το 'πέραν', το  'άλλο', την υπέρβαση των δοσμένων ορίων, καταλήγοντας έτσι στο καθησυχαστικό, δηλαδή στο θηλυκό. Στο θηλυκό που εμφανίζεται διαμέσου της αρχετυπικής φιγούρας της μητέρας, μάλιστα, της αρχέγονης θεάς  'Μεγάλης Μητέρας' που τα εμπεριέχει όλα.

Για τα νεαρά αρσενικά, όχι πια μυητικά τελετουργικά, και πάντα πιο συχνά, στην ατομική ζωή των κορεσμένων πόλεων ή των απέραντων περιφερειών, αλληγορία υπαρξιακών συνθηκών χωρίς ένα κέντρο, μία μορφή (η 'gestalt' της ψυχολογίας), δεν υπάρχει πια ούτε η ομάδα των ομότιμων φίλων, οι λίγο παραβατικές φατρίες στις οποίες ο έφηβος πειραματιζόταν το φύλο του και, σε κάποιο βαθμό, τον ίδιο του τον εαυτό. Οι πατέρες, όταν υπάρχουν, γίνονται ανήσυχες μητέρες ή ανώριμοι σύντροφοι στο παιχνίδι, το περισσότερο, δυστυχώς, φίλοι. Λείπει η 'καθετότητα', ο 'Λόγος' ή  για να χρησιμοποιήσω μία αρχαία έκφραση, η κατάσταση αυτού που βλέπει πιο μακριά  όπως ο νάνος πάνω στις πλάτες ενός γίγαντα, εκείνος ο πατέρας που φέρνει το βάρος και περιγράφει την έννοια αυτού που ο  γιός απλά κοιτάζει. 

Ο Alain De Benoist μίλησε για μία διαδικασία θηλυκοποίησης της ελίτ, υποστηρίζοντας ότι η κοινωνία υιοθέτησε θηλυκές αξίες: η πρωτοκαθεδρία της οικονομίας έναντι της πολιτικής, της κατανάλωσης έναντι της παραγωγής, της συζήτησης έναντι της απόφασης, η παρακμή του κύρους προς όφελος του διαλόγου με κάθε κόστος, η ηγεμονία της ύλης πάνω στον κόσμο των ιδεών. Ταυτόχρονα, αναπτύχθηκε η θηλυκή επικράτηση στα εκπαιδευτικά επαγγέλματα, μεταξύ των κοινωνικών λειτουργών, στην ψυχολογία, ακόμη και στον δικαστικό κλάδο.

Το αποτέλεσμα είναι πολύ συχνά ένα εμπόριο της συγκίνησης και της συμπόνιας ή μία δικαιοσύνη που βασίζεται περισσότερο στην επεξεργασία του πένθους ή σε αφηρημένες ηθικές παρά στο καθαρό δίκαιο. Στην γυναίκα ψυχολόγο παρατηρείται συχνά μία υπερβολική επιμονή στην απόδοση προκαθορισμένων κρίσεων, αποστηθισμένων από τα βιβλία, που θέτουν τίτλους (το 'labelling' των κοινωνιολόγων) παρά βοηθούν. Όμως υπάρχουν και άλλα κοινωνικά φαινόμενα με έντονο το θηλυκό στοιχείο: το ίδιο το κινητό τηλέφωνο μεταμορφώνεται σε μία πρόθεση, ένα υποκατάστατο του ομφάλιου λώρου. Κάποιοι παρατήρησαν την παρακμή του επιτακτικού λόγου στην κοινή γλώσσα. Η παγκοσμιοποίηση, που διαμέσου των δικτύων μεταδίδει ροές και αναρροές, χωρίς καθορισμένα σύνορα, ούτε σταθερά σημεία αναφοράς, έχει ένα θηλυκό αποτύπωμα. Ένας αμνιακός κόσμος, χωρίς την συνοχή, την ασφάλεια και τον 'Nόμο της γης' (Carl Schmitt). Η λογική της θάλασσας είναι εκείνη της Μητέρας, και ο Carl Schmitt έδειξε πως η κυριαρχία της θάλασσας (οι θαλασσοκρατείς δυνάμεις, εχθές η Μ.Βρετανία, σήμερα οι ΗΠΑ) είναι ξένη από το νόμο.  

Πάνω στο κύμα της πρόσφατης υποδοχής του έργου του Johann Bachofen, 'Mutterrecht', (μητρικό δίκαιο, μητριαρχία), διαπιστώνουμε μία γενική αναδιαμόρφωση της κοινωνίας προς μορφές θηλυκής επικράτησης που εγκαταλείφθηκαν πριν από χιλιάδες χρόνια. Οι υποθέσεις του Bachofen είχαν γίνει ένα βασικό στοιχείο του φεμινιστικού κινήματος της δεκαετίας του 70.

Δεν μπορούμε να αποπέμψουμε στο παρελθόν την θηλυκή φιγούρα, ούτε πρέπει να έχουμε την πρόθεση. Όμως ο άνδρας πρέπει να επιστρέψει. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, που είναι, δυστυχώς, πολιτισμικός οδηγός της γηραιάς ηπείρου, υπάρχουν αριθμοί που προκαλούν ανατριχίλα: το 90%  των ατόμων χωρίς μόνιμη κατοικία και των παιδιών που το έσκασαν από το σπίτι προέρχονται από οικογένειες χωρίς πατέρες, όπως το 70% των νεαρών εγκληματιών και το 85% των νεαρών φυλακισμένων. Σε όλες τις στατιστικές που αφορούν την νεανική παραβατικότητα  παρατηρείται  η απουσία της πατρικής φιγούρας. 

Η σημερινή πρακτική, το τρέχων συναίσθημα, αντίθετα, μας δείχνει μία κοινωνία που είναι ενάντια στον πατέρα, τον αποκλείει, τον περιθωριοποιεί, τον γελοιοποιεί, τον θεωρεί περιττό εξαιτίας των αναπαραγωγικών τεχνικών ζωοτεχνικού τύπου που το σύστημα τις κάνει να φαίνονται ως λαμπρές τεχνολογικές κατακτήσεις. Οι ειδικοί μιλούν για ένα δυνατό σχίσμα μεταξύ της βαθιάς ψυχής, στην οποία ο πατέρας είναι ο σύνδεσμος με την κοινωνική και διαπροσωπική διάσταση, και την επιφανειακή συνείδηση, που κυριαρχείται από τη μητέρα, στην οποία το βίωμα είναι συχνά η αντιδικία με την ανδρική φιγούρα. Αυτό το σχίσμα εξασθενίζει την αρρενωπότητα των υιών, στους οποίους βρίσκονται οι πιο δραστήριες και δημιουργικές δυνάμεις (Ezra Pound), με κίνδυνο να χαθεί η σεξουαλική ταυτότητα. Μία περαιτέρω καταστροφή είναι η αποκλειστικά υλιστική διάσταση όλης της κοινωνίας που αντανακλάται πάνω στην οικογένεια, της οποίας το συμβολικό σύστημα είχε το κέντρο του στην φιγούρα του γήινου Πατέρα, αντανάκλαση του ουράνιου Πατέρα και του νόμου του. Σήμερα ο νόμος και το δίκαιο διαλύονται σε καθαρή Δύναμη, και έρχεται στο μυαλό μας το γνωστό επιχείρημα του Θρασύμαχου στο Α΄ βιβλίο της Πολιτείας του Πλάτωνα, σύμφωνα με το οποίο 'το δίκαιο είναι το όφελος του πιο δυνατού', που σήμερα συμβολίζεται από την κατανάλωση, την νέα θεότητα που λέγεται αγορά. 

Με την άρνηση του Υπερβατικού, η μοναδική θέαση είναι εκείνη η 'οριζόντια', εμποτισμένη από εγωισμό και μηδενισμό: Η ζωή είναι μία, είναι δική μου, και δεν την προσφέρω σε κανέναν, και σε κανέναν σκοπό. 

Για τα υπόλοιπα, η πνευματικότητα, η 'κάθετη' θέαση, η 'κορυφογραμμή', είναι εκείνη των διαδρόμων ενός εμπορικού κέντρου. Από τη μία πλευρά  τα μακαρόνια και η μαρμελάδα, από την άλλη μία ευρεία συλλογή  θεοτήτων και πνευματικών προϊόντων: new age, ωροσκόπια, ένας ήπιος –ανώδυνος υπαρξιακός χριστιανισμός, κοσμική ενέργεια, η αναζήτηση του κάρμα, η γιόγκα, κλπ.

Στην πραγματικότητα, ο φεμινισμός και όλη η δυτική αριστερά εργάστηκαν για τον βασιλιά της Πρωσίας, δηλαδή, την παγκόσμια μετα-αστική  αγορά. 

Η αρσενική συνείδηση, πού είναι  ανδροπρεπής όχι ως συνώνυμο, αλλά  διότι 'vir' είναι ο άνδρας που έχει συνείδηση του εαυτού του και  των καθηκόντων του, εις το όνομα των οποίων αξιώνει δικαιώματα, πρέπει να αποκατασταθεί, να αφυπνισθεί, να της αποδοθούν οι πρέπουσες τιμές, ξεκινώντας από την επίγνωση ότι είναι ο άνδρας που αποφασίζει να δώσει την ζωή, και άρα πρέπει να την υπερασπιστεί, να την προστατέψει, να την καθοδηγήσει. 

Εμείς είμαστε αιχμάλωτοι δύο 'μεγάλων μητέρων' απαιτητικών και προσποιητικά προστατευτικών: η σοσιαλδημοκρατία του κράτους που συνδράμει από την κούνια μέχρι τον τάφο, με αντάλλαγμα την υψηλή φορολογία και τον εγκέφαλό μας, ο οποίος έχει ανατεθεί στους υπαλλήλους της Μεγάλης  Δημόσιας Μητέρας, και η συνήθεια της κατανάλωσης που κατευθύνεται από την αγορά και την κόρης της  την διαφήμιση.

Ο Ιππότης, ο Θάνατος και ο Διάβολος

Η αποβολή του Πολεμιστή, του Περιπλανητή, του Αντάρτη από την αρσενική καρδιά  διαμέσου της ντροπής ή του στιγματισμού, υπήρξε ένα έγκλημα  που πρέπει να διορθωθεί και  αυτό μπορούμε να το κάνουμε μόνον εμείς οι άνδρες, βάζοντας στο βάθος της ψυχής αυτά τα τρία μεγάλα σύμβολα, των οποίων ο επώνυμος ήρωας είναι ο Ιππότης. Ο Albrecht Duerer μας άφησε την πιο υψηλή καλλιτεχνική έκφραση στο περίφημο χαρακτικό του 1513, 'Ο  Ιππότης, ο Θάνατος και ο Διάβολος', το έργο του μεγάλου γερμανού παρουσιάζει έναν ατάραχο, μοναχικό ήρωα  πάνω στο άλογό του, ακολουθούμενο από τον πιστό  σκύλο του, φοράει μία βαριά πανοπλία και ένα σπαθί στο πλευρό του. Δίπλα του ο θάνατος και ο διάβολος δεν τον φοβίζουν, δεν τους αξιώνει ούτε ένα βλέμμα. Η αρχοντιά του, η ήρεμη σοβαρότητα του, δεν μπορεί να γίνει κατανοητή από τους σύγχρονους αναζητητές της σιγουριάς. Ο Ιππότης ενσαρκώνει κάθε νέα απόπειρα διαδρομής, κάθε πέταγμα, κάθε ναυάγιο, κάθε πρόκληση, παιχνίδι, έρωτα, πόλεμο, ενατένιση, το δραματικό κουράγιο των θαλασσοπόρων όπως ο Vasco Da Gama. Στις 'Os Lusíadas' εθνικό ποίημα του Πορτογαλικού λαού, αυτός ξεκινά για το άγνωστο και χαιρετά τον κόσμο του πάνω στις όχθες του ποταμού Τάγου, με την επίγνωση ότι το βλέμμα του προς τον πύργο του Μπελέμ, μπορεί να είναι η τελευταία ανάμνηση της ζωής του. 

Ο Ιππότης θα έχει μια μοίρα σαν αυτή του άλμπατρος στο ποίημα του Baudelaire, που εμπαίζεται από το πλήρωμα του πλοίου για το αδέξιο βάδισμά του, αλλά που όταν βρίσκεται στον ουρανό ανοίγει τα μεγάλα φτερά του που είναι φτιαγμένα για τις θύελλες, και από εκεί επάνω γελά τις αβύσσους. Ο Ιππότης  είναι ξένος από το γκρίζο του κόσμου, είναι υπερήφανος για την εσωτερική του αριστοκρατία. Ο Ιππότης, σαν τον Πάρσιφαλ (Willy Pogany - Parsifal (1912) Wagner's trilogy), γνωρίζει ότι καλείται να φέρει εις πέρας μία αποστολή. Ο Ιππότης  θέλει  την  Νίκη, δέχεται την  ήττα, γνωρίζει ότι τον περιμένει ο θάνατος. 

Ο άνδρας του σήμερα;