Άρθρο του Claudio Mutti
Μετάφραση: Ιωάννης Αυξεντίου
O όρος ‘γεωπολιτική’ είναι ένας
από εκείνους τους όρους του οποίου η έννοια πρέπει πρώτα να διευκρινιστεί,
διότι για αρκετά χρόνια έχει γίνει πραγματική κατάχρηση, αποδίδοντας σε αυτόν
περιεχόμενο που δεν έχει και χρησιμοποιείται κυρίως ως συνώνυμο της ‘πολιτικής
γεωγραφίας’, των ‘διεθνών σχέσεων’, της ‘εξωτερικής πολιτικής’,
‘γεωστρατηγικής’ κλπ. Στην πραγματικότητα, η γεωπολιτική είναι κάτι άλλο.
Φαίνεται ότι όρος εμφανίζεται
για πρώτη φορά σε ένα ανέκδοτο χειρόγραφο του Gottfried Wilhelm Leibniz του 1679,
την εποχή που ο φιλόσοφος ήταν σύμβουλος στην αυλή των Hannover και
ενθαρρυμένος από τον πρίγκιπα Giovanni Federico στις πολιτιστικές και
διπλωματικές του πρωτοβουλίες, εργαζόταν για να ευνοήσει τη θρησκευτική ειρήνη.
Όμως, ως θεμελιωτές της γεωπολιτικής,
υποδεικνύονται δύο μελετητές: ο Γερμανός γεωγράφος και εθνολόγος Friedrich
Ratzel, ιδρυτής της ανθρωπογεωγραφίας και ο Σουηδός κοινωνιολόγος και γεωγράφος
Rudolf Kjellén.