Άρθρο του Marcello Veneziani
Μετάφραση: Ιωάννης Αυξεντίου
Ο Μαρξ είναι ο φιλόσοφος που περισσότερο επηρέασε την
ιστορία του 20ου αιώνα, κατέκτησε όχι μόνο την Ευρώπη αλλά και τη Λατινική
Αμερική, την Ασία καθώς και μέρος της Αφρικής. Για δεκαετίες θεωρήθηκε σχεδόν
σαν το Χριστό, συμπύκνωσε τις ελπίδες των μαζών και τον τρόμο των καθεστώτων,
στο όνομα του έγιναν πόλεμοι, επαναστάσεις, εξολοθρεύσεις, γκούλαγκ και σχολές
διανοουμένων. Μετά γκρεμίστηκε στην αποτυχία του κομμουνισμού, έδυσε με τη
σοβιετικη αυτοκρατορία, επιβίωσε υβριδικός στη Μάο-καπιταλιστική Κίνα και
εμφανίστηκε στα μάτια του κόσμου ως ο μεγάλος ηττημένος του Ψυχρού Πολέμου.
Είναι όμως άραγε αυτή η αλήθεια; Από χρόνια υποστηρίζω μία
άλλη άποψη, αντίθετη στην κυριαρχούσα, που την παρουσίασα στο πορτραίτο που του
αφιέρωσα στο βιβλίο μου ‘Ασυγχώρητοι’. Κατά τη γνώμη μου, ο Μαρξ νίκησε και
κατοικεί ανάμεσά μας και αυτό δεν πρόκειται για κάτι παράδοξο. Ο Μαρξισμός,
χωρισμένος από τον κομμουνισμό, είναι το κυρίαρχο πνεύμα του καιρού. Η
πραγματοποίηση του σε προ-μοντέρνες χώρες όπως η Ρωσία και η Κίνα, η Καμπότζη ή
η Κούβα δεν ήταν παρά μια παρέκκλιση. Ο Μαρξισμός δεν πραγματοποιήθηκε στις
χώρες που υπέστησαν τον κομμουνισμό, όπου αντίθετα απέτυχε και διατηρήθηκε μέσω
της αστυνομικής και ολοκληρωτικής επιβολής. Αντίθετα, πραγματώθηκε στο πνεύμα
του, εκεί που γεννήθηκε και απευθύνθηκε, δηλαδή στη Δύση του προηγμένου
καπιταλισμού. Δεν ανέτρεψε το καπιταλιστικό σύστημα αλλά υπήρξε ο κοινωνικός
και πολιτιστικός βοηθός στο πέρασμα από την παλαιά αστική-χριστιανική κοινωνία
στο νέο-καπιταλισμό, μηδενιστικό και παγκοσμιοποιημένο. Η κοινωνία των
επιθυμιών και των εικονικών κόσμων πραγματοποίησε την αποστολή και τον ορισμό
που ο Μαρξ έδινε στον κομμουνισμό: “είναι το πραγματικό κίνημα που καταργεί την
παρούσα κατάσταση των πραγμάτων”. Στη ‘Γερμανική Ιδεολογία’, ο Μαρξ δηλώνει ότι
ο υπέρτατος σκοπός του κομμουνισμού είναι η "απελευθέρωση κάθε ξεχωριστού
ατόμου" από τους τοπικούς και εθνικούς, οικογενειακούς, θρησκευτικούς και
οικονομικούς περιορισμούς. Όχι τις κοινωνίες αλλά τα άτομα. Ο νεαρός Μαρξ τιμά
μόνον έναν άγιο και μάρτυρα στο ημερολόγιο του: τον Προμηθέα, τον απελευθερωτή
της ανθρωπότητας.
