ΤΟ ΔΑΙΜΟΝΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ

Δημοσιεύουμε ένα απόσπασμα από την ομιλία που έδωσε ο μεγάλος Aυστριακός ιστορικός της τέχνης Hans Sedlmayr στο Διεθνές Συνέδριο Ανθρωπιστικών Μελετών, που πραγματοποιήθηκε στην Ρώμη το 1952.


Μετάφραση: Ιωάννης Αυξεντίου

Ο Hans Sedlmayr

Υπό ποιες συνθήκες ένα έργο τέχνης ή η τέχνη ενός καλλιτέχνη ή μιας εποχής μπορεί να αποκαλεστεί δαιμονική;

Στο επίπεδο μιας ιστορίας της τέχνης που έχει απαιτήσεις αυτονομίας και επομένως καθαρού αισθητισμού, είναι αδύνατον να καθορίσουμε λυσιτελώς μία έννοια δαιμονικής τέχνης. Ακόμη περισσότερο, σε αυτό το επίπεδο, δεν μπορεί ούτε καν να γίνει αντιληπτό ποια είναι η ακριβής έννοια του όρου 'δαιμονική τέχνη'· όρος που ωστόσο είναι απαραίτητος για να διεισδύσουμε πραγματικά στα καλλιτεχνικά φαινόμενα και να διακρίνουμε αποτελεσματικά τα διαφορετικά πνεύματα που εμφανίζονται στην τέχνη.

Για να φθάσουμε σε αυτή τη διάκριση είναι αναγκαίο να κάνουμε εκείνο που ο αισθητισμός δεν κάνει: να πάρουμε στα σοβαρά τα έργα τέχνης. Γι’ αυτό το σκοπό, πρέπει να τα θεωρήσουμε ως δηλώσεις, πλαστικές δηλώσεις που αφορούν οντολογικές καταστάσεις καθώς και καταστάσεις πραγμάτων, δηλώσεις που μπορούν να είναι αληθινές ή ψευδείς (ή παράλογες) όπως και οι  προφορικές  δηλώσεις.

ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΟΝ 21 ΑΙΩΝΑ: ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΜΗΔΕΝΙΣΗ ΤΗΣ ΡΗΤΟΡΙΚΗΣ ΤΟΥ ΤΑΞΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΣΤΟ ΦΥΛΕΤΙΚΟ ΠΟΛΕΜΟ

Γράφει ο Γιώργος Παξινός

Σε όλο το σύγχρονο οικοδόμημα της κυρίαρχης ιδεολογικής αφήγησης πρωτεύοντα ρόλο έχουν, με δεσπόζουσα θέση στην ερμηνεία των εξελίξεων, οι ‘κοινωνικές συνθήκες’. Πιο συγκεκριμένα, η αφήγηση αυτή -επηρεασμένη από το μαρξισμό, ελέω καπιταλιστικής ισοπέδωσης της συνείδησης των λευκών πληθυσμών- προάγει τη θεωρία της καταπίεσης της μια τάξης από μια άλλη και μιας οποιασδήποτε μειονότητας από μια κυρίαρχη δεσπόζουσα ‘λευκή υποδομή’.

Αυτή η ιδεολογική τοποθέτηση έχει ως στόχο τον ‘ταξικό πόλεμο’, όχι πλέον με την έννοια της καταπίεσης από μία ισχυρή ελίτ αλλά με τον αγώνα της καταπιεζόμενης άλλης μεριάς, που βρίσκεται σε πιο αδύναμη θέση, καθώς και την ολοκληρωτική επικράτηση της πλευράς αυτών των ‘αδυνάμων’ απέναντι στους ‘εκμεταλλευτές’. Αυτό, με κοινωνιολογικούς όρους σημαίνει ότι δύο μερίδες του ’αστικού πληθυσμού’ κηρύσσουν πόλεμο η μία στην άλλη μέχρι την επικράτηση ενός ‘επίγειου παραδείσου’ (που όλοι ξέρουμε που καταλήγει..).

ΤΑ ''ΑΤΟΜΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ'' ΩΣ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Σχολιασμός επικαιρότητας: Πρέπει να το εμπεδώσετε καλά, εξάλλου το δήλωσε και ο Netanyahu στη συνάντηση της Ομάδας του Βίσεγκραντ: «Η Ευρώπη πρέπει να αποφασίσει εάν θέλει να ζήσει και να ευημερήσει ή εάν θέλει να συρρικνωθεί και να αφανιστεί. Δεν είμαι πολύ πολιτικά ορθός. Γνωρίζω ότι είναι ένα σοκ για ορισμένους από εσάς. Αλλά η αλήθεια είναι αλήθεια, τόσο για την ασφάλεια της Ευρώπης όσο και για το οικονομικό μέλλον της. Και οι δύο αυτές ανησυχίες απαιτούν  μία διαφορετική πολιτική προς το Ισραήλ (…) Η ΕΕ υπονομεύει την ασφάλειά της, υπονομεύοντας το Ισραήλ. Η Ευρώπη υπονομεύει την πρόοδό της υπονομεύοντας τη σχέση της με την ισραηλινή καινοτομία» (διαβάστε όλο το άρθρο του Guardian για να καταλάβετε, αν και νομίζω ότι ήδη το “πιάσατε το υπονοούμενο”.) 

Ξέρετε τι μου θυμίζουν όλα αυτά; Αυτούς που πουλάνε προστασία στα μαγαζιά. Πρώτα τα καίνε, τα σπάνε και μετά πηγαίνουν στον ιδιοκτήτη και του λένε: «αν θέλεις το μαγαζάκι σου να μην έχει πρόβλημα  κάνε αυτό που θα σου πούμε».

 Ιδού λοιπόν για ποιο λόγο Eυρωπαίε πέθανες στα πεδία των μαχών το 1940, για να μαζεύεις σήμερα τα σφαγμένα παιδιά σου από τους δρόμους της Βαρκελώνης, του Παρισιού, του Λονδίνου, της Ρώμης…

Άρθρο του Mauro Indelicato

Μετάφραση: Ιωάννης Αυξεντίου

Ο ορισμός της μεταμοντέρνας πολιτικής θα μπορούσε να είναι ο

 ακόλουθος. Εάν μία ίλη αρμάτων ισοπεδώσει ένα 

 χωριό, μπορεί να μην αντιδράσει κανείς διεθνής 

παράγοντας. Αν όμως δεν γίνουν δεκτά τα ''δικαιώματα''  

 του γκέι μπορεί να στείλουν ένα σμήνος βομβαρδιστικών 

να  ανατινάξει τους ''ομοφοβικούς''.

 

Πολιτισμός, πρόοδος, δικαιώματα κλπ είναι, χωρίς αμφιβολία, όμορφες λέξεις που παραπέμπουν σε  κάτι θετικό, που φορτίζουν άμεσα με θετικότητα όποιον τις ακούει. Όμως, στο βάθος, αυτές οι λέξεις σήμερα εκφράζουν το δράμα που ζει ο Δυτικός κόσμος, και πιο ειδικά η Ευρώπη. Η προνοητικότητα και η ικανότητα στην εκμετάλλευση αυτών των λέξεων, δίνει την ιδέα του πως από αρκετές δεκαετίες η κουλτούρα και η μαζική πληροφόρηση, βρίσκονται στα χέρια σκοτεινών κέντρων και σε εκείνα τα οικονομικά λόμπι που αναισθητοποιούν την νόηση του Ευρωπαίου ανθρώπου. Αυτές οι λέξεις έχουν γίνει τώρα πλέον αληθινές ασπίδες, πίσω από τις οποίες όποιος έχει το συμφέρον να μεταμορφώσει την κοινωνία με έναν ορισμένο τρόπο, το κάνει ανενόχλητος, περνώντας μάλιστα σχεδόν σαν ήρωας και σαν ένας “προοδευτικός” ή ένας υπέρμαχος των ατομικών, ηθικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων και όποιος δεν συμφωνεί με αυτή την οπτική, κινδυνεύει σοβαρά να περιθωριοποιηθεί από την κοινωνία και να κατηγορηθεί για επικίνδυνο αναχρονισμό…

ΔΥΟ ΑΡΘΡΑ ΣΕ ΕΝΑ: ΑΠΟΚΡΥΠΤΟΓΡΑΦΩΝΤΑΣ ΤΑ ΤΡΕΧΟΝΤΑ ΖΗΤΗΜΑΤA & Η ΑΠΟΣΙΩΠΗΣΗ ΤΗΣ “ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ”

                               ΑΠΟΚΡΥΠΤΟΓΡΑΦΩΝΤΑΣ ΤΑ ΤΡΕΧΟΝΤΑ  ΖΗΤΗΜΑΤΑ

Γράφει ο Ελευθέριος Αναστασιάδης

Πριν κάποιες ημέρες, τα τρέχοντα θέματα δημόσιας συζήτησης ήταν τα εξής: η απόφαση της κυβέρνησης να επιλέγονται οι σημαιοφόροι των δημοτικών σχολείων με κλήρωση και οι νέες κυρώσεις που οι ΗΠΑ επέβαλλαν στη Ρωσία. Ίσως να είναι χρήσιμο να πούμε δύο λόγια για καθένα από αυτά τα δύο ζητήματα.

                                             Η ΚΛΗΡΩΣΗ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΙΑ

«Η εποχή δεν μπορεί να είναι βαθύτατa συντηρητική, 

ούτε η Ελλάδα, η μεταμνημονιακή, να είναι του Πατρίς 

Θρησκεία Οικογένεια και του Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών»,

  δήλωσε ο κάπελας  του  ΣΥΡΙΖΑ και μετά έριξε

 και  άλλο κοκκινέλι στην καράφα.

 

Ακούστηκαν κραυγές, διαμαρτυρίες και ειπώθηκαν πολλά, αλλά μάλλον ουδείς θέλησε να αποκρυπτογραφήσει τον πυρήνα του ζητήματος. Είναι σημαντικό να αρχίσουμε τη συζήτηση από την έννοια που προσδίδει η διαδικασία της κλήρωσης σε διάφορες καταστάσεις και αυτές είναι κυρίως δύο. Κατά πρώτον, επιλύει ένα ζήτημα επιλογής μεταξύ διαφορετικών υποκειμένων, όταν δεν υπάρχουν χαρακτηριστικά που τα διαφοροποιούν το ένα από το άλλο. Για παράδειγμα, υπάρχουν δύο στρατιώτες και ένας από αυτούς πρέπει να σταλεί σε μία επικίνδυνη αποστολή. Έχουν την ίδια ηλικία, την ίδια ικανότητα, έχουν και οι δύο σύζυγο και παιδιά. Αναγκαστικά γίνεται κλήρωση μεταξύ ίσων. Η δεύτερη περίπτωση είναι όταν η κλήρωση γίνεται ακριβώς για να επιβάλλει την ισότητα εκεί που δεν υπάρχει. Αυτό δηλαδή που γινόταν σε κάποιες αρχαίες δημοκρατίες στις οποίες δεν υπήρχε το αξιακό σύστημα των αρίστων αρχόντων, αλλά η ιδέα (μη ανταποκρινόμενη στην πραγματικότητα) της κοινωνικής ισότητας. Η περίπτωση της επιλογής σημαιοφόρων με κλήρωση εντάσσεται σε αυτή τη δεύτερη περίπτωση.

Ο ΣΤΑΛΙΝ ΚΑΙ ΤΟ ΙΣΡΑΗΛ

                    

Άρθρο του C. Mutti                                                                        

Μετάφραση–σχόλια: Ελευθέριος  Αναστασιάδης

 

Στις 26 Νοεμβρίου του 1947, ο σοβιετικός αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ ψήφισε υπέρ της Απόφασης 181 της Γενικής Συνέλευσης, που καθόριζε τη δημιουργία μιας εβραϊκής πολιτικής οντότητας στο παλαιστινιακό έδαφος. Στην πράξη δηλαδή, πραγματοποίησε το περιεχόμενο της Διακήρυξης Balfour. Μαζί με τη Σοβιετική Ένωση, θετική ψήφο εξέφρασαν και οι αντιπρόσωποι της Ουκρανίας, της Λευκορωσίας, της Πολωνίας και της Τσεχοσλοβακίας. Το χρέος της σιωνιστικής οντότητας προς το “σοσιαλιστικό στρατόπεδο” αναγνωρίστηκε επισήμως από τον Ben Gurion, που δήλωσε στο Σοβιετικό πρέσβη: «Ο λαός του Ισραήλ είναι ευγνώμων στην Σοβιετική Ένωση για την υποστήριξη που του παρείχε στον ΟΗΕ (…) Ο στρατός μας έλαβε από την Τσεχοσλοβακία και από τη Γιουγκοσλαβία μία μεγάλη ποσότητα όπλων, συμπεριλαμβανομένου και του πυροβολικού το οποίο στερούμεθα εντελώς στην αρχή του πολέμου». 

H "ΓΝΩΣΗ"

                              
Άρθρο του Emanuele Samek Lodovici 

Μετάφραση-επιμέλεια: Θεόδωρος Λάσκαρης

γνωστικό σύμβολο

Συμβαίνει αρκετά συχνά, να ακούσουμε ότι ένα βιβλίο, μία κινηματογραφική ταινία, ορισμένες πολιτικές νοοτροπίες, κάποιες σύγχρονες κοινωνικές συμπεριφορές έχουν “γνωστικά  στοιχεία”. Σε αυτό το άρθρο λοιπόν, θα προσπαθήσουμε να σκιαγραφήσουμε τις κυριότερες θέσεις του γνωστικού φαινομένου.

Η “γνώση” (ή γνωστικισμός) είναι ένα φιλοσοφικό-θρησκευτικό ρεύμα που έχει τις ρίζες του στην ανατολή και σε μία περίοδο που δεν έχει απόλυτα προσδιοριστεί, αν και η πιο πιθανή χρονολογία είναι αυτή μετά το 70 μ.Χ.. Στη συνέχεια, εμφανίζεται και μορφοποιείται οριστικά μέσα από το χωνευτήρι που υπήρξε η ελληνιστική κουλτούρα. Καθώς μετά την κατάκτηση της Ανατολής από το Μέγα Αλέξανδρο, παρατηρήθηκε μία βαθιά πνευματική κρίση και ένα άγχος για μεταφυσική νοηματοδότηση.

Ο γνωστικισμός άρχισε να αποκτά ιδιαίτερη επίδραση γύρω στο 2 μ.Χ. αιώνα, όταν δηλαδή ήρθε σε επαφή με το χριστιανισμό και πρακτικά άρχισε να τον υπονομεύει.

ΟΙ "ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΑΝΟΙΞΕΙΣ" ΣΕ ΠΡΑΓΑ ΚΑΙ ΑΘΗΝΑ

«Με τον όρο Άνοιξη της Πράγας χαρακτηρίζονται οι προσπάθειες του Κομμουνιστικού Κόμματος Τσεχοσλοβακίας, υπό την ηγεσία του Alexander Dubček, να εφαρμόσει, το 1968, ένα πρόγραμμα φιλελευθεροποίησης και εκδημοκρατισμού. Οι μεταρρυθμιστικές προσπάθειες συνδιαμορφώθηκαν και ενισχύθηκαν από την ταυτόχρονη ραγδαία ανάπτυξη του κριτικού πνεύματος στην τσεχοσλοβακική κοινή γνώμη». Με αυτό τον τρόπο περιγράφει η επίσημη ιστοριογραφία τα γεγονότα που συνέβησαν στην Τσεχοσλοβακία το 1968 και είχαν ως αποτέλεσμα την εισβολή των σοβιετικών δυνάμεων. Όμως η πραγματικότητα, ως συνήθως, είναι εντελώς  διαφορετική…

Η ΣΙΩΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΟΙΞΗ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΑ 

 

Άρθρο του Claudio Mutti                                                              

Μετάφραση–Σχόλια: Θεόδωρος Λάσκαρης

 

Στις  20 Αυγούστου του 1967,  τα νερά του ποταμού Βλτάβα επέστρεφαν το πτώμα του Charles Jordan. Ο Jordan, διευθυντής της American Joint Distribution Committee, (η μεγαλύτερη ιουδαϊκή “ανθρωπιστική” οργάνωση) είχε πάει στην Πράγα για να εργαστεί πάνω σε ένα σχέδιο αποσταθεροποίησης, το οποίο είχε επεξεργαστεί η ισραηλινή κατασκοπεία. Είναι αβέβαιο εάν ο θάνατος του Jordan πρέπει να αποδοθεί στους Σοβιετικούς (που τον παρακολουθούσαν από το 1952) ή στην ίδια τη CIA, που ανησυχούσε για το γεγονός ότι η KGB ίσως γνώριζε για τη συνεργασία που είχαν οι Αμερικάνοι μαζί του. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, το επεισόδιο φανέρωσε κάτι ιδιαίτερα σημαντικό: το γεγονός ότι η Πράγα είχε γίνει η έδρα του κέντρου επιχειρήσεων των σιωνιστικών μυστικών υπηρεσιών για την Ανατολική Ευρώπη.

Η ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΚΕΝΕΝΤΙ

Γράφει ο Ελευθέριος Αναστασιάδης

Το ερέθισμα για να γράψω αυτό το άρθρο, μου το έδωσε ένα ντοκιμαντέρ που παρακολούθησα ένα βράδυ στην τηλεόραση και το οποίο εξέταζε τις διάφορες 'θεωρίες συνομωσίας' γύρω από τη δολοφονία του Τζον Φιτζέραλντ ΄Τζακ' Κένεντι. Το ντοκυμαντέρ έθετε τα ακόλουθα ερωτήματα: 'ποιοι ήταν οι εντολείς της δολοφονίας;΄, 'Ήταν ο Λη Χάρβεϊ Όσβαλντ αυτός που πυροβόλησε ή όχι;',  'Υπήρξαν συνεργοί;', 'Ποιοι ωφελήθηκαν από τη δολοφονία;' κλπ… Παρακολουθώντας αυτό το ντοκιμαντέρ, μου ήλθε στο μυαλό μια φράση που ο απλός κόσμος παλαιότερα συνήθιζε να λέει όταν ήθελε να μεταφέρει στους γνωστούς του μία σημαντική είδηση: «Μα καλά, δεν το διαβάσατε στις εφημερίδες;».

Πράγματι, σε αυτό το άρθρο δεν θα χρησιμοποιήσω την εκτεταμένη βιβλιογραφία και αρθρογραφία που ασχολείται με την δολοφονία του Αμερικανού προέδρου το 1963. Θα κάνω κάτι πιο απλό, θα παραθέσω μόνο δύο κείμενα από κάποιες μεγάλες και έγκριτες εφημερίδες και ο καθένας μετά μπορεί να βγάλει τα συμπεράσματά του.