Η ΕΛΠΙΔΑ ΣΤΗΝ ΑΠΟΧΗ

Γράφει ο Ελευθέριος Αναστασιάδης

Όταν ο νους δεν μπορεί να επεξεργαστεί τρόπους διαφυγής από μία άσχημη κατάσταση, όταν η φαντασία δεν έχει να προσφέρει κάτι, τότε έρχεται η πραγματικότητα και δίνει μια κάποια λύση: Αποχή. Γιατί όχι; Ίσως να είναι ο πιο αποτελεσματικός και ανώδυνος τρόπος αλλαγής του παρόντος πολιτικού συστήματος. Ας εξετάσουμε συνοπτικά πως μπορεί να βοηθήσει και τα οφέλη που παράγει.

Α. Το πρώτο και κύριο αποτέλεσμα που παράγει, είναι η απονομιμοποίηση του κοινοβουλευτισμού και της εκλογικής διαδικασίας. Όλο το σύστημα βασίζεται στο αξίωμα ότι : «Ο λαός εκλέγει το πολιτικό κόμμα που επιθυμεί.». Όταν ο λαός , στην πλειοψηφία του, δεν εκλέγει κανένα, μάλιστα, όταν δεν συμμετέχει καν στην διαδικασία της εκλογής, τότε το σύστημα απονομιμοποιείται, διότι ποιος θα εκπροσωπεί  ποιόν;

Β.  Όταν ένα σύστημα απονομιμοποιείται, τότε ξεκινούν όλες εκείνες οι διαδικασίες που οδηγούν στην κατάργηση του.

Γ.  Η αποχή αποδεσμεύει τον κόσμο από τις κομματικές επιρροές, στερεί ''στρατό'' από τα κόμματα, απομακρύνει τον λαό από το πολιτικό κατεστημένο, από τις ιδεολογίες  και  τις  νοοτροπίες του.

Όταν λοιπόν αρχίσουν να πραγματοποιούνται όλα αυτά, τότε, σίγα –σιγά, θα αρχίσει να διαφαίνεται η λύση που πρότεινε ο  Hans Georg Gadamer, για την οποία είχαμε μιλήσει σε ένα άλλο άρθρο του Θεόδοτου:

«Σε όσους ασχολούνται επισταμένα με την φιλοσοφία, αυτό το όνομα λέει πάρα πολλά. Θεωρείται ο κορυφαίος εκπρόσωπος της φιλοσοφικής ερμηνευτικής  του 20ου αιώνα. Στο πιο γνωστό έργο του, Wahrheit und Methode (Αλήθεια και Μέθοδος), το οποίο ολόθερμα συνιστώ σε όσους θέλουν να ασκήσουν το μυαλό τους και να εμβαθύνουν περισσότερο (έχει μεταφραστεί στα αγγλικά, ιταλικά και τα ισπανικά), στο κεφάλαιο που ασχολείται με το θέμα της σύγκρουσης  μεταξύ του φιλοσοφικού ρεύματος  του Διαφωτισμού και της Παράδοσης, γράφει: "Πάνω στη βάση της έννοιας που απέδωσε ο Διαφωτισμός στον ορθολογισμό και στην ελευθερία, έλαβε εξέχουσα θέση στην έννοια της ‹‹αυθεντίας-Αρχής›› (authority) το εντελώς αντίθετο του ορθολογισμού και της ελευθερίας [δηλαδή] η τυφλή υπακοή. Είναι αυτή η έννοια που βρίσκουμε στην ορολογία της σύγχρονης κριτικής ενάντια στις δικτατορίες. Όμως όλα αυτά δεν συνάγονται στην ουσία της ‹‹αυθεντίας – Αρχής››. Βέβαια η Αρχή εξασκείται από πρόσωπα. Αλλά η Αρχή των προσώπων δεν έχει την τελική θεμελίωσή της σε μία πράξη υποταγής και παραίτησης του ορθολογισμού, αλλά σε μία πράξη αναγνώρισης και γνώσης, δηλαδή σε μία πράξη στην οποία αναγνωρίζεται ότι ο άλλος είναι ανώτερός μας σε κρίση και σε ευφυΐα, γι’αυτό και η κρίση του υπερέχει, δηλαδή είναι πάνω από την δική μας κρίση. Με αυτό συνδέεται το ότι η Αρχή-αυθεντία δεν «χορηγείται» απλώς, αλλά πρέπει να  αποκτάται μέσω της αξίωσης. Αυτή [η Αρχή] βασίζεται πάνω στην αναγνώριση και, κατά συνέπεια, σε πράξη ορθολογική, που, έχοντας συνείδηση των ορίων της, περιβάλλει με  εμπιστοσύνη την καλύτερη κρίση των άλλων. Αυτή η έννοια της Αρχής-αυθεντίας στην ορθή της έννοια δεν έχει τίποτα να κάνει με την τυφλή υποταγή σε μία διοίκηση...

Με αυτόν τον τρόπο, η αναγνώριση της ‹‹αυθεντίας -Αρχής›› είναι πάντα συνδεδεμένη με την ιδέα ότι αυτό που η ‹‹αυθεντία-Αρχή›› λέγει [καθόλου] δεν έχει τον  χαρακτήρα της ανορθολογικής αυθαιρεσίας• κατά πρώτο [και κύριο] λόγο μπορεί να είναι κατανοητό. Η ουσία της ‹‹Αρχής -αυθεντίας›› που αξιώνει ο παιδαγωγός, ο γνώστης [ο επαΐων] συνίσταται ακριβώς σε αυτό..."»

Εν ολίγοις, μία κοινωνία μπορεί αυτοβούλως να δεχθεί να παραιτηθεί από τις αυτο-επιλογές της,  και να  θελήσει  να κυβερνηθεί από μία τάξη ανθρώπων  που τους εμπιστεύεται και τους θεωρεί ανώτερούς της, γνωρίζοντας ότι θα της συμπεριφερθούν, όπως συμπεριφέρεται ο πατέρας στα παιδιά του.

Βέβαια, θα διερωτηθεί κάποιος: «Δεν υπάρχει ο κίνδυνος μέσα σε αυτό το ''κενό'' που θα δημιουργηθεί, σε αυτή την αρχική ''παράλυση'' να επικρατήσουν αρνητικές δυνάμεις;» Φυσικά και υπάρχει. Αλλά γνωρίζετε πολιτική διαδικασία, επανάσταση, πραξικόπημα, παρέμβαση,  που να μην έχει ρίσκα; Ή μήπως ο ίδιος ο κοινοβουλευτισμός δεν είχε ρίσκα; Το μεγαλύτερο: την πτώχευση  και  κατάρρευση της χώρας.

Επειδή, όπως θα συμπεράνατε και από τις δηλώσεις διαφόρων ''κοινοβουλευτικών'', το σύστημα φοβάται αυτή την μαζική αποχή, δεν αποκλείεται στο μέλλον να θεσπίσουν νόμους, ώστε να εξαναγκάζουν τους πολίτες να συμμετέχουν στις εκλογές παρά την θέληση τους. Όμως και τότε θα υπάρχει λύση: το άκυρο ψηφοδέλτιο, όχι το λευκό, διότι αυτό το τελευταίο νομιμοποιεί  την διαδικασία.

Αποχή: είναι και αυτή μια κάποια λύση.

ΥΣ. Εν  τω μεταξύ, η «Αυγή» (Ν. Φίλης) ανέλαβε το  υπουργείο… παιδείας. Αυτή  η  χώρα  είναι  προορισμένη  να  τα  δει….όλα. Επί της ευκαιρίας διαβάστε και ένα σχετικό άρθρο που ειχαμε δημοσιεύσει παλαιότερα