Κυριακή 5 Απριλίου 2015

Η ΗΓΕΜΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ ΜΙΑ ΕΡΗΜΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΝΟΜΑΣΕ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ


Άρθρο του Marcello Veneziani

Μετάφραση-επιμέλεια: Ιωάννης Αυξεντίου


Άραγε είναι αληθινός ή ψεύτικος ο θρύλος της πολιτιστικής ηγεμονίας της αριστεράς; Τι ήταν και τι απομένει σήμερα από εκείνο το σχέδιο κατάκτησης και πολιτιστικής κυριαρχίας; Στην αρχή, η πολιτιστική ηγεμονία υπήρξε ένα σχέδιο και μία θεωρία που χάραξε ο Γκράμσι πάνω στην βάση δύο μαθημάτων: του Λένιν και του Μουσολίνι, μέσω του Τζιοβάνι Τζεντίλε και του Τζουζέπε Μποτάι.

Η βασική θέση είναι γνωστή: η κατάκτηση της πολιτικής και κοινωνικής συναίνεσης περνά διαμέσου της πολιτιστικής κατάκτησης της κοινωνίας. Την δεκαετία του ’50 υπήρχαν στην κοινωνία ισχυρές αντιστάσεις έναντι της αριστερής κουλτούρας, αντιστάσεις που προέρχονταν από την Χριστιανική δομή των κοινωνιών, την δραστηριότητα των χριστιανοδημοκρατικών κομμάτων και, γενικότερα, των παραδοσιακών ηθών που τότε επικρατούσαν, ακόμη και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Η μεγάλη στροφή έγινε το ’68: η πολιτιστική ηγεμονία δεν ταυτίζεται πια με το PCI (Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα) ,το οποίο παραμένει ο μεγαλύτερος θιασάρχης, αλλά εξαπλώνεται στο αρχιπέλαγος της ριζοσπαστικής αριστεράς. Αυτή η ηγεμονία γίνεται διεισδυτική, κατακτά τους τρόπους ομιλίας και τα προφίλ, φθάνει στα σχολεία και στα πανεπιστήμια, στον κινηματογράφο και στο θέατρο, διαποτίζει τις τέχνες, τα μέσα ενημέρωσης.

Σε τι συνίσταται η πολιτιστική ηγεμονία; Σε μία κυρίαρχη νοοτροπία που κληρονομεί από τον κομμουνισμό, την αξίωση της αναπόφευκτης Αλήθειας (αυτή είναι η πρόοδος, δεν μπορείτε να αποφύγετε την έκβασή της). Αυτή η νοοτροπία έγινε ιδεολογικός κώδικας και κοινωνική εθιμοτυπία, γνωστή ως ''πολιτική ορθότητα'', μισαλλόδοξη ανεκτικότητα και προοδευτικός καθωσπρεπισμός. Όποιος είναι απ’ έξω πρέπει να αισθάνεται ότι έχει λάθος, πρέπει να δικαιολογηθεί, θεωρείται εκτός τόπου και χρόνου, ένα απομεινάρι του παρελθόντος ή μια παθολογική ανωμαλία. Αλλά ας αφήσουμε κατά μέρος τις καταγγελίες και τις καταδίκες ώστε να θέσουμε το βασικό ερώτημα: αυτή η πολιτιστική ηγεμονία τι παρήγαγε από την άποψη των έργων και της ευφυΐας, τι αποτύπωμα άφησε πάνω στην κουλτούρα, στην κοινωνία και στα άτομα; Έχω δυσκολία να θυμηθώ έργα πραγματικά αξιοσημείωτα, τέτοια που να είχαν αντίκτυπο στον πολιτισμό και στην κοινωνία. Και η κριτική γίνεται ακόμη πιο δριμεία, εάν συγκρίνουμε τους δημιουργούς και τα έργα που ,σωστά ή λάθος, ταυτίστηκαν με την πολιτιστική ηγεμονία, με τους δημιουργούς και τα έργα που χαρακτήρισαν τον αιώνα. Όλα τα εξαιρετικά σε κάθε πεδίο, από την φιλοσοφία στις τέχνες, από την επιστήμη στην λογοτεχνία, δεν περιλαμβάνονται στην πολιτιστική ηγεμονία και συχνά αντιτίθενται. Θα μπορούσα να κάνω ένα μακρύ και λεπτομερή κατάλογο συγγραφέων και έργων έξω από την αριστερή-προοδευτική ιδεολογία ή ακόμη και ενάντια. 

Η πολιτιστική ηγεμονία λειτούργησε ως κυριαρχία και οστρακισμός, αλλά δεν παρήγαγε και προώθησε μεγάλες ιδέες, μεγάλα πνευματικά έργα, μεγάλους συγγραφείς. Αντίθετα, αναδύεται η βάσιμη υπόνοια ότι υπάρχει μία σχέση μεταξύ της πολιτιστικής υποβάθμισης της κοινωνίας μας και της ριζοσπαστικής αριστερής πολιτιστικής ηγεμονίας. Οι πολιτιστικοί κύκλοι, τα λόμπι και οι κυρίαρχες σέχτες των διανοουμένων άφησαν την κοινωνία στο έλεος της ηγεμονίας της υποκουλτούρας. Και ο οργανικός και συλλογικός διανοούμενος παρήγαγε ως αντίδραση και αποτέλεσμα, τον ατομικιστή και αυτιστικό διανοούμενο που δεν επιδρά πάνω στην πραγματικότητα αλλά καταφεύγει στον καταπιεσμένο ναρκισσισμό του. Αλλά γιατί συνέβη αυτό, ίσως γιατί επικράτησε ένας διανοητικός κλήρος μετρίων ακαδημαϊκών; Το πρόβλημα βρίσκεται στα περιεχόμενα: η πολιτιστική ηγεμονία δεν μετέφερε ιδέες, αξίες και θετικά πρότυπα αλλά κατάφερε να διαλύσει ιδέες, αξίες και θετικά πρότυπα πάνω στα οποία είναι θεμελιωμένος ο πολιτισμός. Δεν λειτούργησε στο εποικοδομητικό επίπεδο, ναυάγησαν οι ουτοπίες της, ξεκινώντας από τον κομμουνισμό• όμως λειτούργησε στο επίπεδο της καταστροφής. 

Εάν η χειραφέτηση υπήρξε η θεμελιώδης αξία της και η απελευθέρωση το κύριο κριτήριο της, το αποτέλεσμα ήταν μία φοβερή καθημερινή κατεδάφιση πολιτισμών και προτύπων συνδεμένων με την οικογένεια, την φύση, την ζωή και την γέννηση, με το θρησκευτικό συναίσθημα και με την μυθική και συμβολική αντίληψη της πραγματικότητας, με τους κοινοτικούς δεσμούς, με τις ταυτότητες και τις ρίζες, με τις αξίες και τις προσωπικές ικανότητες. Κατάφερε να διαλύσει έναν κόσμο, να καταπιέσει και να περιθωριοποιήσει ανταγωνιστικές κουλτούρες, αλλά δεν κατάφερε να γεννήσει νέους κόσμους. Το αποτέλεσμα αυτής της ερημοποίησης είναι ότι δεν υπάρχουν έργα, ιδέες , δημιουργοί που αποτελούν πρότυπα αναφοράς, σημεία εκκίνησης και πηγές γένεσης και αναγέννησης. Η πολιτιστική ηγεμονία λειτούργησε ως διάλυση και όχι ως λύση.

Σήμερα ο κομμουνισμός δεν υπάρχει πια, η αριστερά φαίνεται εξαφανισμένη, αλλά υφίσταται εκείνο το αποπνικτικό κάλυμμα, αν και είναι ένα άδειο κέλυφος ιδεών, αξιών, έργων και δημιουργών. Το τελικό αποτέλεσμα είναι ότι η πολιτιστική ηγεμονία είναι μία ισχυρή δύναμη με μία αδύναμη σκέψη, ενώ το δένδρο του πολιτισμού μας, με τις ρίζες του, τον χιλιόχρονο κορμό του και τις διακλαδώσεις του στην πραγματική ζωή, είναι μία ισχυρή σκέψη αλλά με λίγες δυνάμεις προς υπεράσπιση της. Η πρώτη είναι μία εκκλησία με μητρόπολη και έναν ευρύ κλήρο αλλά χωρίς πια διδασκαλία και θρησκεία. Αντίθετα, η δεύτερη είναι μία δυνατή σκέψη με μία χιλιόχρονη παράδοση, αλλά χωρίς μητροπόλεις και ενορίες… Έτσι ζούμε έναν ασύμμετρο πόλεμο μεταξύ μιας ισχυρής διαλυτικής δύναμης, και έναν πολιτισμό που ακόμη δεν κατέρρευσε στο πνευματικό επίπεδο, αλλά είναι ανίσχυρος και ηττημένος στο πρακτικό και επικοινωνιακό επίπεδο. Η σημερινή επικράτηση της βαρβαρότητας προέρχεται σε μεγάλο μέρος από αυτή την ανισορροπία μεταξύ μιας ηγεμονικής αλλά μηδενιστικής κουλτούρας και έναν πολιτισμό που χάνεται ή ήδη χαμένο.

Η αναγέννηση έχει δύο αντιπάλους: την ηγεμονική μηδενιστική κουλτούρα και το μηδενισμό χωρίς κουλτούρα της μαζικής χυδαιότητας.

10 σχόλια:

  1. Γράφει ο Βαρώνος Μυνχάουζεν:

    Άλλη μία εξαίρετη μετάφραση του κύριου Ιωάννη Αυξεντίου. Προς όσους δε γνωρίζουν ο εικονιζόμενος στη πρώτη εικόνα, ο Gramsci, είναι ο πατέρας της αριστεράς, συγκεκριμμένα σε όσα αφορούν τη τέχνη. Γιατί όπως έχει δειχθεί και με παλαιότερα άρθρα του Θεόδοτου η τέχνη είναι ο τρόπος με τον οποίο ένας λαός βλέπει τον κόσμο.

    Η αριστερά για να κυριαρχήσει ιδεολογικά έπρεπε να σπάσει την αντίληψη του κόσμου πρώτα μέσω τέχνης και μετά μέσω πολιτικής να διαλύσει τις χώρες. Εξηγώ, με το μοντερνισμό στη τέχνη υπήρχε δύο κινήματα: ένα το οποίο διέλυε και ένα το οποίο επέβαλε.

    Το πρώτο που ανοίκει στην οικογένεια του σουρεαλισμού, θόλωνε, έλοιωνε και αποσυνέθετε την πραγματικότητα. Τα λοιωμένα ρολόγια του Νταλί (αν θυμάμαι καλά), οι άμορφες φιγούρες του Πικάσο, μέχρι τις πιο εξτρήμ περφόρμανς άρτιστς που βάφουν απλά πετώντας μπογιά, τυχαία σε έναν δύσμοιρο καμβά.

    Το δεύτερο είναι η οικογένεια του υπερρεαλισμού: παράγει εικόνες ακριβείς, τόσο ώστε να μην υπάρχει κάποια ξεχωριστή τεχνική σε κάθε πίνακα ώστε το αποτέλεσμα να ήταν το ίδιο με μία φωτογραφία. Αυτό επιβάλει την καθαρά υλική πραγματικότητα στο κόσμο που έχει σαπίσει.

    Αυτό που έκανε η αριστερά πολιτικά ήταν και είναι αυτά τα δύο. Επειδή έχει αποτύχει ως σύστημα πάντα προσπαθεί να υπερρεαλίσει την πραγματικότητα σε μία που να τη βολεύει, σουρεαλίζοντας όλους τους αντιπάλους της.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. υπερρεαλισμος και σουρεαλισμος ειναι το ιδιο.. απο τη γαλλικη λεξη sur. μηπως εννοεις κατι αλλο;

      Διαγραφή
    2. Γράφει ο Βαρώνος Μυνχάουζεν

      Ευχαριστώ για τη παρατήρηση αλλά δε κάνω λάθος, εξηγώ παρακάτω το όλο σκεπτικό μου:

      υπερρεαλισμός από το κίνημα hyper realism όχι μετάφραση του σουρεαλισμού, η περιγραφή θα έπρεπε να ιδεάσει, ευτυχώς προς το παρών ο υπερρεαλισμός δεν έχει πατήσει το πόδι του σε αυτή τη χώρα, μόνο το άμπστρακτ και του σουρρεάλ. Το δεύτερο τεχνικά αφορά τα όνειρα, το χρησιμοποιώ για να αναφέρω τα περισσότερα είδη τέχνης του σήμερα, όπως η άμπστρακτ και η περφόρμανς (ξέρω ότι δεν είναι αλλά για λόγους απλοποίησης το αναφέρω).

      Διαγραφή
  2. υπαρχει μια διαλλεκτικη σχεση αναμεσα στην ΑΠΟΛΥΤΗ επικρατηση της μπολσεβικικης σχιζοφρενικης δολοφονικης εαμοβουλγαρικης αριστερας (στην ελλαδα απο το 74 μεχρι σημερα) απο τη μια, και στην απολυτη ανικανοτητα δειλια ανεπαρκεια και αδυναμια της χαζοδεξιας και του κεντρου απο την αλλη
    δηλαδη αν δεν εβρισκε τετοια αδυναμια στην δεξια λογω εξεφτελισμου της απο την χουντα και το κεντρο που το διελυσε ο αντρεας αλλα και την προδοσια των δεξιων οπαδων του εκ των ανω απο τον καραμαλη και τη συμφωνια του το 74 με τους μπολσεβικους, δεν νομιζω οτι θα επικρατουσε τοσο ευκολα.
    το πολυ πολυ να ειχαμε τα αποβρασματα της αριστερας και πρασινων οπως στην δυικη ευρωπη μαζι με τους φιλελεδες...
    αρα πρεπει να φτιαξουμε επειγοντως μια σοβαρη δεξια(οχι την χαζονουδουλα)και ενα σοβαρο κεντρο(οχι το κλεφτοπασοκ) που ειναι οι στυλοβατες της κοινωνιας και του εθνους. και φυσικα ενα εθνικιστικο κινημα που ολοι μαζι θα συμφωνησουν και θα θεσουν καθε τι αριστερο ανθελληνικο διεθνιστικο εκτος νομου οπως θα τεθει τωρα αντιστοιχως η χα αλλα και αργοτερα η χαζονουδουλα απο τους μπολσεβικους εξουσιαστες.....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δυστυχώς ότι και να λέμε στο οχυρό Ελλάς την λύση θα την δώσουν 2000.000 πακιστανοί, προς το παρόν, διότι ακολουθούν και άλλοι. Οι έλληνες πρέπει να συμπήξουμε μικρές εθνικές κοινότητες στο εξωτερικό συντηρώντας αρχικά την εθνική και φυλετική μας ιδιομορφία και στην συνέχεις , δεν γνωρίζω πότε, χρησιμοποιώντας τες ως βάσεις για την σταδιακή ανακατάληψη της πατρίδος μας. Εννοείται ότι δεν θα πρέπει να υπάρξει δισταγμός εναντι των οικογενειών και των απογόνων , που μας οδήγησαν στην υποδόύλωση. Ας μην ξεχνάμε ότι τελικός στόχος δεν είναι η ζωή, αλλά η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ανθρώπων και εθνών στο όνομα Του Ιησού Χριστού.

      Διαγραφή
    2. Η σύγχρονη αριστερά αναγει σε τέχνες εκφράσεις παθών και σεξουαλικων διαστροφων και εικόνων μεσα απο το πρίσμα της μανιοκαταθλιψης. Αυτο στην ουσία ειναι ο μεταμοντερνισμος. Επίσης όσον αφορα την ψευδοδιανοηση που αφηνει είναι η αυτουσια κομματική ατζέντα με ενα ψευδοφιλοσοφικο επικαλυμμα ωστε υποτίθεται να δικαιολογεί την πάλη των ταξεων και τον υλισμο τους σε καποιο μεταφυσικό επίπεδο για να γειωνουνε ξανα τον κόσμο στον στειρο υλισμο τους μέσω ενός ψευτικου συστήματος διανοησης που φαίνεται να είναι ένα γνωστικιστικο τεχνασμα.Θεωρώ πως το μεγαλύτερο τμήμα “αποκρυφου“ χαρακτηρα που έχουν ως αιχμή είναι η μητριαρχια και η σύνδεση της με τη γυναικεια φεμινιστικη χειραφετηση. Και αυτο το τμήμα του αριστερο-γνωστικιστικου υπόβαθρου οδηγει επισης στον υλισμο και στην χθονια προ-πολιτικοποιημενου μαρξιστικου κομμουνισμου οργανωση της κοινωνίας.Η γυναικεία χειραφετηση που λανσαριστηκε από τους αριστερους με ιδιαίτερο χαρακτήρα υποτιθεμενης διανοησης δεδομένου πως συμπεριλαμβανουνε και την ιδεα της ισότητας στα ψευδοπνευματικα τους μακαβρια επιτευγματα άφησε πίσω της τόνους σαρκας και οστών εκτρωμμενων βρεφων.

      Διαγραφή
  3. Άρθρο εξαιρετικής διανοητικής σύλληψης και διατύπωσης.
    Μπράβο σας!
    Δημήτριος Τσεργίνης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Η δεξια εφαγε οπως παντα το παραμυθι.Και η ιδια πιστεψε την πολιτιστικη κυριαρχια της αριστερας.Θυμομαστε τον Ντε Γκωλ που ελεγε οτι ενα συγχρονο κρατος χρειαζεται δεξια κυβερνηση και αριστερη διανοηση.Η αριστερη διανοηση κατα την γνωμη μου ειναι εξ ισου διαστροφικη οπως και η διακυβερνηση της.Η κυριαρχια της οφειλεται στην ευκολη και κατευθυνομενη χρηματοδοτηση της απο τις τραπεζες(παγκοσμιους τραπεζιτες). Ορα και πρωτοκολλα Rakofski.Το παγκοσμιο χρηματοπιστωτικο συστημα προαγει τις ιδεες της αριστερας και ιδιως της διεθνικης αριστερας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Το θέμα είναι σε ποιο σημείο βρισκόμαστε σήμερα απ' ότι φαίνεται τα κόμματα της δεξιάς ή συμπλέουν ή ανέχονται το καπέλωμα απο την αριστερά για καιροσκοπικούς λόγους; Για να σώσουν την ζωούλα τους να βολευτούν ; Πάντως σιωπούν .

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Σε ολη την ευρωπη υπαρχουν δεξια κομματα που τα βαπτιζουν ακροδεξια οπως εθνικο μετωπο γαλλιας σουηδοι δημοκρατες κομμα ελευθερια της αυστριας κομμα των φινλανδων δανικο λαικο κομμα κλπ και βγαινουν τριτη θεση στης εκλογες στην Ελλαδα ειναι ανυπαρκτο τετοιο κομμα στην ελλαδα υπαρχει παναριστερισμος

    ΑπάντησηΔιαγραφή