Η ΝΕΑ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ: Ο ‘ΤΣΕΠΙΣΜΟΣ’

Γράφει ο Θεόδωρος Λάσκαρης   

Μετά τις απανωτές απογοητεύσεις του λαού, όλα αυτά τα χρόνια της κρίσης, των αποτυχιών και των εκλογικών καταστροφών, οι ιδεολογίες στην Ελλάδα έχουν πλέον αφανιστεί. Αν μιλήσεις στα πλήθη για ‘σοσιαλισμό, την ‘αριστερά” ή για το γαλάζιο (υποκριτικό) συντηρητισμό (πάλαι ποτέ: ‘ζήτω η Ελλάδα, ζήτω η θρησκεία, ζήτω η νέα δημοκρατία’), θα σε δουν σαν ηθοποιό που βγήκε από κάποια παλιά ελληνική ταινία. Κανέναν δεν ενδιαφέρουν πια όλα αυτά. Οι άνθρωποι όχι μόνον δεν ασχολούνται με τις ιδεολογίες, αλλά δεν έχουν καν κάποιου είδους κοσμοθέαση. Λάθος: έχουν μόνο μία κοσμοθέαση, μόνο μία ιδεολογία, ο οποία ονομάζεται  ‘Τσεπισμός’.

Βέβαια και πριν από την οικονομική κρίση, την εποχή του μεγάλου φαγοποτιού, υπήρχε η ιδεολογία του ‘Τσεπισμού’ και οι κανονικές ιδεολογίες, εν πολλοίς, λειτουργούσαν ως προσχήματα, ως επικαλύψεις του ‘τσεπισμού’. Αλλά έστω και ως προσχήματα  ή  νοητικές–συναισθηματικές μορφές, εξακολουθούσαν να υπάρχουν. Σήμερα δεν υφίστανται ούτε ως  τέτοιες.

Οι πολίτες έγιναν εντελώς πρακτικοί, για να μην πω κυνικοί και το βασικό τους ενδιαφέρον είναι η επιβίωση ή η υλική ευημερία. Θα υποστηρίξει κάποιος, ότι έως ένα σημείο αυτό είναι φυσιολογικό μετά από τόσες πιέσεις, στερήσεις, άγχη και δυσκολίες. Δεν λέω όχι, στην αρχή μπορεί να ήταν μία αναμενόμενη αντίδραση, όμως τώρα πλέον έγινε νοοτροπία, συνήθεια, στάση και άποψη ζωής. Σε όλη αυτή την κατάσταση συμβάλει και το γεγονός της έλλειψης παιδείας και ενδιαφερόντων, με αποτέλεσμα οι μεγάλες μάζες, ακόμη και των νέων ανθρώπων να μη διαβάζουν, να μην έχουν θέληση για αναζήτηση και νοητική περιπέτεια.

 
Από την άλλη μεριά, η εξάλειψη των ιδεολογιών, υπό μία συγκεκριμένη προϋπόθεση, θα μπορούσε να επιφέρει θετικά αποτελέσματα, εάν δηλαδή η αντίληψη και αξιολόγηση του ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ σε όλες τις εκδηλώσεις του αντικαθιστούσε τον ‘Τσεπισμό’. Οι διάφορες ιδεολογίες, πράγματι, είχαν ακριβώς την τάση να παραβλέπουν την πραγματικότητα και να βασίζουν τις πράξεις τους πάνω στην Ιδέα, στην ουτοπία, στο πως θα θέλαμε να είναι τα πράγματα και όχι στο πως είναι τα πράγματα. Αυτή η σύγκρουση (όλων των πολιτικών αποχρώσεων) με την πραγματικότητα οδήγησε στα γνωστά ιστορικά συμβάντα που τόσες και τόσες καταστροφές προκάλεσαν στον κόσμο μας. Όπως έλεγε ο Eric Voegelin, η νεωτερικότητα  είναι  η  γνωστική  εξέγερση  ενάντια  στο ‘πραγματικό’.
 

Μπορεί  το ‘πραγματικό’ (ο  όρος αναφέρεται στην φύση των πραγμάτων και όχι σε μία ‘υπάρχουσα κατάσταση’ ) να υποστεί βελτίωση; Όχι, ούτε βελτίωση ούτε χειροτέρευση. Η γνώση της λειτουργίας του πραγματικού είναι αυτή που μπορεί να επιφέρει την καλυτέρευση της  ζωής του ανθρώπου. Όχι μία ιδέα για τον κόσμο αλλά τη θέα του κόσμου.  Για να αναπτυχθεί  όμως η αντίληψη και ο σεβασμός του ‘πραγματικού’  σε όλες του τις διαστάσεις και εκφάνσεις (ανθρωπολογικές, υπερβατικές, εσχατολογικές, ηθικές, αισθητικές),  ώστε να μην καταλήγουμε απλά  στον  υλιστικό  πραγματισμό, χρειάζονται αυτά που προανέφερα: παιδεία, καλλιέργεια, ευαισθησία και άσκηση της αρετής.

Όπως είναι φυσικό, οι πολιτικοί έχουν καταλάβει τον κυνισμό των ψηφοφόρων τους και πλέον δεν τους προτείνουν ιδεολογίες, οράματα, πορείες, αλλά υποσχέσεις υλικών παροχών, διευκολύνσεων, βοηθημάτων, ευκαιριών, μειώσεις φόρων, ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον κλπ. Δηλαδή…Τσεπολογία.

Βέβαια, η ίδια σχεδόν κατάσταση επικρατεί και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Ως εκ τούτου, οι δυτικές δημοκρατίες έχουν χάσει κάθε ίχνος ηθικής θεμελίωσης. Το μόνο που ξέρουν να επαναλαμβάνουν σα χαλασμένα μαγνητόφωνα είναι οι γνωστές βλακώδεις φράσεις: “είναι σεβαστή κάθε απόφαση του λαού”, “στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα”, “είναι αναγκαία η εμπέδωση των δημοκρατικών διαδικασιών”  κλπ.
   
Έτσι, ενώ στην ημερήσια διάταξη κυριαρχεί η τσέπη και όσα την αφορούν και την απασχολούν, στα σκοτεινά πέριξ, συμβαίνουν εκείνες οι αλλαγές των ηθών, των αξιών, των πολιτιστικών και ανθρωπολογικών δεδομένων, οι οποίες   σιγά σιγά μεταμορφώνουν τον κόσμο μας, τη γειτονιά μας, ακόμη και το σπίτι μας, σε κάτι εντελώς διαφορετικό από αυτό που κάποτε ήταν. Η πολιτική τάξη χρησιμοποιεί τους ‘τσεπισμούς’ (υπάρχει ο ‘τσεπισμός’ του ΣΥΡΙΖΑ, της ΝΔ, του ΚΚΕ κλπ.) ως καπνογόνες βόμβες (στη μάχη πετάς τα καπνογόνα, ο αντίπαλος δεν βλέπει και έτσι με ασφάλεια και άνεση τα ερπυστριοφόρα  περνούν και  ισοπεδώνουν  τα  πάντα).

Μετά τις καταστροφές που επέφερε το ‘μη-πραγματικό’, ο πολιτισμός μας τώρα κινδυνεύει να καταστραφεί διότι επιλέγει την πιο χαμηλή και ποταπή μορφή πραγματικού: τη  βαρυτική έλξη της ύλης.